جلسه روز ۳۱ اردیبهشت
کارشناسان: خانم ها رحیمی- آقایانی- فرهندی
این جلسه پس از گوش دادن به فایل های آموزشی صوتی دلبستگی ایمن و طرحواره های مربوطش تشکیل شد . تمرکز این جلسه روی رها شدگی بود. ابتدا در مورد معنی رهاشدگی از حاضرین جلسه سوال شد تا مفاهیمی که رد و بدل می شود، قابل درک تقریبا یکسان برای همه باشد، سپس حاضرین چند سوال پرسیدند که مورد بحث قرار گرفت:
سوال اول: تعریف طرحواره رهاشدگی چیست؟
- اگر در کودکی دلبستگی ایمن برای ما بوجود نیاید ، ما دچار این طرحواره می شویم، حس می کنیم که دوستمان ندارند و تنها هستیم.
- در طرحواره رها شدگی حس از دست دادن و تنها بودن داریم
- این ترس باعث می شود که در بسیار از مواقع برای از دست ندادن محبت دیگران سکوت کنیم و کوتاه بیایم.
خانم آقایانی در تکمیل و تصحیح جوابهای داده شده گفتند، وقتی ما احساس تنهایی و رهاشدگی داریم، به طوریکه کوتاه می آییم دست به حمله می زنیم و به جبران افراطی آن می پردازیم. به عبارتی طرحواره های اطاعت،پذیرش جویی و ایثار بوجود می آیند که از رها شدگی منشا گرفته اند.
سوال دوم: اطاعت من مراقب از سالمندم اشتباه است؟
ما در مورد مراقبت از سالمندان باید به صورت بزرگسال سالم عمل کنیم تا هم سالمند ما دچار مشکل نشود و هم هم روتین زندگی خودمان، خواسته ها و آرزوهایمان آسیب نبیند. اطاعت و ایثار در ظاهر واژه های خوبی هستند اما در واقع طرحواره هایی هستند که اگر آنها را دنبال کنیم در طولانی مدت ما را دچار مشکل می کنند. با وجود این تله ها، دچار خستگی و فرسودگی بر اثر در نظر نگرفتن خود و خواسته هایمان می شویم. در ما هیجانات منفی و ناسالم به صورت مکرر ایجاد شده، بیماری و حس منفی و واکنش های منفی مانند خشم، غم، ترس و اندوه سراغ ما می آید. به دنبال این واکنش ها دچار احساس گناه می شویم و این روند ادامه پیدا می کند. پذیرش، صبوری با مشکلات، حل مساله، و جراتمندانه رفتار کردن راه های مراقبت صحیح است.
توضیح کامل کننده: طرحواره یا تله اطاعت( فرمانبرداری) وقتی است که شما عادت کرده اید، همه اطرافیان و یا حتی کسانی را که نمی شناسید از خود راضی نگه دارید. اینکه شما دائم در حال بر طرف کردن نیاز های اطرافیان خود باشید و تنها شخصی که هر گز به فکر خوب کردن حالش نیستید، خودتان هستید. بنابرین آسیب روحی دیده، خسته و فرسوده می شوید و فرصت زندگی کردن همراه لذت و آزاد بودن را از دست می دهید. شما به دنبال آرامش خودتان نیستید بلکه کارهایی را انجام می دهید که دیگران از شما توقع دارند.
سوال سوم: آیا رفتار با پدر و مادر مانند کودک به طوریکه آنها هم خوششان می آید و می خندند اشتباه است؟
اگر رفتاری بین ما و والدین باشد که باعث حس خوبی برای هر دوی ما شود اشتباه نیست، نیاز به تفریح برای هر کسی به شکلی بر آورده می شود و اگر رفتار های ما مانند شوخی کردن با والدین مانند رفتار هایی که با یک کودک داریم، باعث شادی برای هر دو می شود خوبست اما رفتار های ما نباید طوری باشد که مسوولیت و توانایی های والدین تحت تاثیر قرار گیرد.
سوال چهارم: آیا وقتی مراقب دائما نگران از دست دادن والدین خود باشد، در غیاب والدین احساس خلا کند می تواند نشانه طرحواره رها شدگی باشد؟
این موارد می تواند مربوط به رها شدگی باشد ولی طرحواره وابستگی نیز می تواند باشد. اگر در کودکی آزادی عمل و خودمختاری مان بر آورده نشده باشد وابسته به والدین باشیم، این وابستگی می تواند در بزرگسالی باعث حتی ازدواج نکردن فرزندان و مراقبت کردن از والدین همراه غم، غصه و ایثار شود.
ما وقتی می توانیم از سالمندانمان مراقبت درستی داشته باشیم که اول بتوانیم مراقبین خوبی برای خواسته های خود باشیم.
سوال پنجم: افرادیکه دایم دنبال افرادی هستند که از آنها حمایت و مراقبت کنند و یا مراقبت کردن را سرنوشت خود می دانند دارای طرحواره رها شدگی هستند؟
کودکانی که از دوران بچگی وظیفه مراقبت از والدین یا کودکان کوچکتر بر عهده شان است(کودک والدگونه)، یا وظیفه بر گرداندن ثبات به خانواده در هنگام جنگ و جدل را دارند و مسوولیت کنترل خانواده را به جای والدین را بر عهده می گیرند، دچار وابستگی، رهاشدگی و بی اعتمادی می شوند و رفتار های نامناسبی را یاد می گیرند به طوریکه در بزرگسالی دنبال آدم هایی می گردند که نیاز به مراقبت داشته باشند و خودشان را به آنها بچسبانند.
سوال ششم: وسواس فکری و عملی مربوط به کدام تله ها یا طرحواره هاست؟
وسواس می تواند ناشی از طرحواره معیارهای سرسختانه باشد، اما جبران افراطی یا حمله به بعضی از تله ها هم می تواند باشد. به طور مثال وقتی دچار طرحواره نقص و شرم هستیم و نمی خواهیم دیده شود یا وقتی در رها شدگی ترس از تنها شدن داریم و می خواهیم کسی را کنترل کنیم، رفتارهای وسواس گونه انجام می دهیم. گاهی اوقات این رفتار ها به خاطر خشمی است که به صورت آشکار نمی توانیم ابراز کنیم و سعی در کنترل آدم ها یا محیط اطرافمان داریم.
سوال هفتم: طبق گفتگو های انجام شده برای مراقبت صحیح به طوریکه خودمان دچار آسیب نشویم چه باید کرد؟
به نیاز های خود اهمیت بدهیم، از نه گفتن نترسیم، لازم نیست که دیگران همیشه ما را تایید کنند، باید نیاز ها و خواسته هایمان را بررسی کنیم و ببینیم چقدر پاسخگوی این نیاز ها بوده ایم.
اکر روی یک حرفه و یا ویژگی های خود مهارت کسب کنیم و یا مهارت های زندگی را یاد بگیریم، می تواند در بالا رفتن عزت نفس ما نقش داشته باشد.
سلام خانم رحیمی
واقعا دستتون دردنکنه ممنونم