به نام یاری دهنده دل ها
زمان: ۲ بهمن ۱۴۰۰
کارشناسان: رحیمی- آقایانی- فرهندی
جمله روز: فقط خودت بال پرواز خودتی از هیچ کس انتظار نداشته باش
جلسه با جمله انگیرشی یکی از مراقبین (فرزانه عزیز) شروع شد و موضوعی که ایشان در جلسات قبل مطرح کرده بودند مورد بحث و بررسی به کمک سایر مراقبین و کارشناسان قرار گرفت.
فرزانه متاهل و دارای فرزند است، خودش تک فرزند می باشد، با مادر یک ساختمان ولی در منزلی جدا همراه خانواده اش زندگی می کند.
بر اثر شرکت در گروه آنلاین، یک موفقیت داشته و توانسته یک شغل اینترنتی را شروع کند ولی دچار ترس می باشد.
فرزانه گفته بود: در کودکی مادر و پدر پر محبتی داشته، محبت مادر در کودکی به صورت وابستگی و کنترل شدید در آمده بوده، به طوریکه ارتباط با دوستان برایشان مشکل بوده و احساس تنهایی می کردند و از آنجاییکه تک فرزند هستند، این احساس تا بزرگسالی ادامه پیدا کرده است.به خاطر شغل پدر، وابستگی با مادر وجود داشته و بعد از فوت پدر بیشتر شده
فرزانه در ادامه توضیح داد موقعیت های زیادی را مانند ادامه تحصیل و یا داشتن شغل مناسب در زندگی داشته که به خاطر وابستگی دو طرفه با مادرآ از دست داده و قابل جبران نیست.
در حال حاضراگر کمی دیرتر از وعده های معمول به مادر سر بزند، مادر ابراز نگرانی و ناراحتی می کند.
در این زمینه کارشناس سلامت روان گفتند:
- برای تغییر احساسات باید وظایف، مسئولیت و تصمیم هایی که در زندگی چالش آفرین هستند و به کمک دیگران نیاز دارید را بررسی کنید و بنویسید.
- مسئولیت ها و موارد کوچک برای تغییر شروع کنید.
- به اندازه ی کافی مسئولیت به عهده بگیرید چون در طرحواره ی وابستگی ما یا اصلا مسئولیت قبول نمیکنیم یا بیش از اندازه مسئولیت پذیر میشیم و تعادل را گم میکنیم.
- برای هر کار درستی که انجام میدهید از خود قدردانی کنید و برای خود پاداش در نظر بگیرید.
- اگر در انجام تغییر به مشکل برخوردید از تلاش خود کم نکنید.
- پذیرفتن چالش های جدید و البته کوچک (به تدریج و کم کم) میتواند کمک کننده باشد.
خانم رحیمی برای واضح شدن موقعیتی که فرزانه در آن به سر می برد و احساستی که تجربه می کند پرسیدند:
آیا اونقدر این نه شنیدن از مادر ، به هر دلیل زیاد بوده که خودتون هم باورتون شده که نمی تونین جدا شین … و اگه بخواین فاصله فیزیکی یا عاطفی رو بیشتر کنید نگرانی و ترس و دلهره میاد سراغتون، درست متوجه شدم؟
در پاسخ فرزانه گفت: حتی وقتی برای زمان کوتاهی بیرون می رود دلهره دارد و فکر می کند زمان زیادی برای بودن با مادر ندارد، پس نباید کم بگذارد. خیلی وقت ها از خود و فرزندان می زند تا با مادر باشد
با وجود اینکه همگی آرزوی سلامتی و طول عمر برای سالمندان مان داریم ولی در بررسی این موضوع، شرکت کنندگان گفتند:
- این در کنار هم بودن با سالمند، تا ابد ادامه پیدا نمی کند و از این وابستگی می بایست کم شود ولی باید به آرامی اتفاق بیافتد. سالمندان به سختی می توانند از وابستگی و نگرانی های خود کم کنند و راضی از خدماتی که مراقبین می دهند باشند، این مراقبین هستند که می بایست برای فعالیت های خود حد و مرزی قائل شوند و تعادل را برقرار کنند.
- اگر وابستگی به این شدت ادامه پیدا کند در آینده ای نه چندان دور، متوجه می شوید که دوران بچگی و نوجوانی فرزندان و لحظات مهم زندگی آنها را از دست داده اید و بابت این قضیه افسوس خواهید خورد.
- مراقبین می بایست به صورت واقع بینانه و در حد توان خود کار کنند.
در ادامه یکی از مراقبین از تجربه مشابهی که داشتند صحبت کردند و گفتند با اینکه تک فرزند نبودند، در سال های گذشته، همه مسوولیت مراقبت از سالمند را بر عهده می گرفتند، به این خاطر ، خود را قربانی می کردند و موجب حسرت زیادشان شده ولی کم کم توانستند تعادل را برقرار کنند.
و در توضیح گفتند:
- برای امور خود حد و مرزی قائل شدند
- تعارف را با اطرافیان کنار گذاشتند، و وظایف را تقسیم کردند
- نه گفتن را تمرین کردند
- گزارش کارهایی که انجام می دادند را تا دیگران متوجه فعالیت هایشان بشوند
- و پیشنهاد دادند: که از فرزندان بزرگتر در انجام امور کمک بگیرند.
فرزانه در ادامه گفتگو گفت که برای رسیدگی به امورش برنامه ریزی می کند ولی نمی تواند کاملا به آن عمل کند و با وجود اینکه برنامه ای انعطاف پذیر و واقع بینانه ای دارد ولی وقت کم می آورد
پس از بررسی وضعیت فرزانه مشخص شد که مادر فرزانه دائما حضور اعضای خانواده را در خانه بررسی می کند، و از دور شدن آنها ، بیرون رفتن ، سر نزدن یا دیر سرزدن، تلفن نزدن آنها ابراز نگرانی و ناراحتی می کند. با اینکه کارهای خودش را می تواند انجام دهد حضور فیزیکی فرزانه بسیار مهم است.
فرزانه در طول روز چندین بار به مادر سر می زند یا مادر را به خانه خود می آورد و در صورتیکه برای مدتی مادر را نبیند دچار نگرانی می شود. هنگامی که مادر در منزل فرزانه حضور دارد، دوست ندارد که فرزانه به امور خودش یا خانه بپردازد.
جمع بندی و پیشنهادات
- رسیدگی به والدین کار درست و خوبی است اما اگر نتوا نیم تعادل را برقرار کنیم دچار فرسایش میشویم و این فرسایش عملکرد خوب راپایین می آورد.
- تا خودمان تغییر نکنیم، در اطراف ما تغییری ایجاد نمی شود
از خودم بپرسیم کجاهای زندگی نیاز به کمک دیگران داریم
چه مواقعی می ترسیم کاری را شروع کنیم و جلو نمی رویم
علت این ترس چیست ؟ آیا ترسی واقعی است یا چیزی که ساخته ذهن ما است؟
برای مواجه شدن با این ترس ها کمی عادات قبلی را مرور زمان تغییر دهیم
با هر تغییر کوچیک، یک پاداش خوب به خود بدیم
و اگر نا موفق بودیم، نا امید نشویم. با تمرین می توانیم کم کم اوضاع را بهبود دهیم. اگر چه سخت است اما غیر ممکن نیست
عادت های غلط را تقویت نکنیم.
- وقتی به خواسته سالمند که دیدن و حضور دائمی ماست همیشه پاسخ مثبت می دهیم، اعلام نیاز سالمندبه حضور ما روز به روز شدت پیدا می کند.
- حضور پیوسته سالمندان، و در جریان تمام جزییات خانواده بودن، نظم زندگی را به هم می ریزد و موجبات دخالت در امور خصوصی خانواده و یا نگرانی های بیش از اندازه هر دو طرف ، کمرنگ شدن احترام متقابل، اعتراض، احساس نارضایتی خانواده را فراهم می کند.
- بهتر است به جای بالا بردن مقدار و تعداد دفعات ملاقات با سالمند، به کیفیت رابطه ای که با او داریم توجه کنیم، تا علاوه بر اینکه نیاز های اولیه اش برطرف می گردد ، سیراب از محبت شود و و دنبال هر بهانه ای برای ملاقات بیشتر با ما نباشد. حتی زمانی که سالمندان در کنار ما حضور دارند مسئولیت های دیگر را انجام دهیم ولی بابت این موضوع از آنها دلجویی کنیم و اگر امکان دارد آنها را در امور دخالت دهیم و به مشارکت بطلبیم.
- بهتر است برای انجام بعضی از کارها از کمک کسی مثلا همسر بچه ها یا حتی پرستار استفاده کنیم.
- کارهایی که خود سالمند می تواند انجام دهد را به عهده ی خودش بگذاریم.
- مسئولیت های اضافه ای که انجام آنها ضروری نیست را حذف و یا کمتر کنیم.
- با مهربانی به سالمند یاداوری کنیم که به جز رسیدگی به او وظایف دیگری هم داریم.
- به مقدار بسیار کم و به مرور عاداتی را که قبلا در دادن خدمات به سالمند داشته ایم تغییر دهیم. این عادات را از یکنواختی در بیاوریم، برنامه مشخص و از پیش تعیین شده، باعث می شود سالمند دچار رخوت شود و به آن عادت کند و اگر روزی بر خلاف آن عادت عمل کنیم دچار اضطراب گردد.
- در عین حالی که می بایست سالمند از نظر خوردن غذا و خواب برنامه منظمی داشته باشد، می توان برای ارتباط با او برنامه هایی که ضرورتی برای انجام در ساعت مشخصی ندارد را جابجا کرد.
ممنون خانم رحیمی
مثل همیشه شیوا وروان