جلسه محرومیت هیجانی

به نام یاری دهنده دل ها

زمان: ۲۷ دی ۱۴۰۰

کارشناسان: رحیمی- آقایانی- فرهندی- میرنسب

جلسه با جمله انگیزشی یکی از مراقبین شروع شد: هیچ چیز تجربه ما نمیشود مگرآنکه خودمان با تفکرات مصرانه و پایدارخودمان آن رابه سمت خود بکشانیم.

شرکت کنندگان در تفسیر این جمله گفتند:

به هرچیزی که فکرمیکنم ودرواقع گفتگوی درونیم میشه به واقعیت میرسه چه خوب چه بد

هرچیز که ذهن بتونه به تصویر بکشه توی زندگی متجلی میشه

خانم رحیمی یکی از اهداف تشکیل این گروه را، قوی تر شدن افراد در تعاملات بین گروهی با همتایان و ایجاد احساسات مشترک و همدلی با یکدیگر دانستند

شرکت کنندگان گفتند، در کنار تعاملات با همتایان، تعامل با کارکنان و متخصصین و گرفتن راهنمایی از آنها می تواند به بهبودی سریعتر و بیشتر بیانجامد. مراقبین نیازمند راهنما برای مسیرشان هستند.

در بقیه جلسه به بررسی موضوعی که یکی از شرکت کنندگان در جلسات قبل مطرح کرده بودند پرداخته شد:

ایشان گفتند: مادر شون خیلی سخت گیر بوده و بد اخلاق و محبت نداشته و در حال حاضر فرق بین بچه‌ها ( دو خواهرشون) می گذارد.

سایر شرکت کنندگان در مورد موقعیت های مشابهی که تجربه کردند صحبت کردند:

• مادر من که فقط دو فرزند بیشتر نداره تازگی ها همش با من دعوا می کنه و امرونهی می کنه. من همش سعی می کنم جواب ندم ومطیع باشم ولی تاثیر چندانی نداره
• من چون نزدیک هستم به مادر و پدر کاری که انجام میدم کاهی اصلا به نظر شون نمیاد و به برادرم توجه بیشتری داره
• خانواده همسرمن پسر بزرگشون رو خیلی قبول دارن و هرتصمیم کوچک وبزرگی که بخوان بگیرن با ایشون مشورت میکنن و نظرآخررو ایشون میدن

خانم آقایانی– کارشناس سلامت روان برنامه پس از بیان تجربیات توسط مراقبین گفتند:

مادرانی که به اندازه ی کافی با فرزندان مهربان نیستند،  کودک را مورد سرزنش و مقایسه قرار می دهند و به نیازهای کودک آگاه نیستند باعث می شوند کودک فکر کند که مورد توجه نیست. این باور را به وجود می آورند  که ارزشمند و دوستداشتنی نیستند.

این کودکان، در بزرگسالی برای اینکه ارزشمند و دوست داشتنی به نظر آیند کارهای زیادی انجام میدهند و در روابط دچار مشکل میشوند. ممکنه سرد و ‌نجوش یا کاملا برعکس باشند.

شرکت کنندگان روی این مساله اتفاق نظر داشتند که:

سالمندان ، با توجه به موقعیت سنی که دارند تغییر نمیکنند و  مراقبین و سایر اعضای خانواده می بایست با اخلاق و رفتاری که دارند کنار بیایند، آنها را به همین شکل که هستند قبول کنند. آنها متوجه رفتارشان نیستند واگر اعتراضی هم اعضای خانواده کنند، انکار خواهند کرد. باید آنها را پذیرفت ، تکریم کرد و خود را با شرایط آنها وفق داد.

کارشناس برنامه گفتند : ما نمیتوانیم  سالمندان را  تغییر بدهیم، لذا  باید یه کاری برای خود کنیم. ممکن است در ارتباط با مادر این حس وجود داشته باشد که برای وظیفه و دوست داشتن مادر، تحمل خواهیم کرد ولی گاهی ممکن است دچار خشم هم شویم. این خشم میتواند ناشی از همان احساسات دوران کودکی باشد. به خاطر بی توجهی و مقایسه ایجاد شده باشد.

همچنین احساس ناکامی کردن و اینکه احساس میکنیم درک نمیشویم یا حس می کنیم با اینکه مسئولیت های  زیادی را داریم  باز هم دیده نمیشویم و…

همه ما انسانیم و هیجانات منفی را هم‌ تجربه میکنیم و اگر این هیجانات را به موقع نبینیم به شکل بدتری را نشان میدهد.

برای اینکه بتوانیم به صورت سالم و درست از پس خشم بر بیایم، احساس عذاب وجدان نکنیم و  هنگام انتقاد از سالمند ، احساسات خود را نادیده نگیریم  باید این حس و هیجان رو درک کنیم زیرا این احساسات در همه ی روابط ما مثل همسر و فرزند و … تاثیر منفی میگذارد. به عبارتی دیگر الگوهای قدیمی روابط فعلی ما را تحت تاثیر خودش قرار میدهد. این موضوع فقط به والدین ختم نمیشود و ما با افراد زیادی همین تجارب را خواهیم داشت.

یکی از راه حل هایی که میتواند وجود داشته باشد چرخه های حمایتی است دوستان و یا گروه هایی که بتوانند احساسات ما را درک کنند و به موقع کنارما باشند و از کمکهایشان استفاده کنیم

گاهی ما میخواهیم که اصلا آسیب پذیر به نظر نرسیم و خود رو قوی نشان میدهیم

مراقبین در بررسی این موضوع گفتند:

خشم ناشی از دیده نشدن از خانواده در زندگی خصوصی با همسر و  فرزندان تاثیر مستقیم دارد و پنهان کردن آن، باعث می شود که سالمندان متوجه رفتارشان نشنوند. هرچه تظاهر به قوی بودن بیشتر شودآسیبها و تبعیضها هم بیشتر میشود. وقتی ما همیشه ماسک لبخند و رضایت به چهره داریم و ماشین وار همه کارها را انجام میدهیم بقیه متوجه حال ما نخواهند شد و هیچ تلاشی هم نخواهند کرد

یکی از مراقبین گفتند کمتر موقعیت کمک گرفتن از دیگران را دارند

کارشناسان توضیح دادند کسب حمایت می تواند به شکل های مختلفی باشد و ما به انواع آن نیاز داریم. ما نباید فقط  در جستجوی کمک های فیزیکی باشیم. حمایت می تواند به صورت عاطفی، اطلاعاتی و غیره نیز باشد.

شاید در شرایطی  افراد اطراف ما نتوانند کمک فیزیکی کنند، ولی میتوانند پای درد دل ما باشند … ما را قضاوت نکنند… اگه سالمند فرق میگذارد از ما پشتیبانی کنند، یا به طور مثال حمایت اطلاعاتی کنند حمایت اطلاعاتی یعنی ما افرادی را اطراف خود داشته باشیم که به ما اطلاعات صحیح می رسانند. مثلا برای مراقبت به کجا زنگ بزنیم، از کی بپرسیم … راه درست چیه …

کارشناسان برنامه ادامه دادند:

قرار نیست که از هر کسی و به هر قیمتی حمایت بگیریم، افرادیکه طعنه و کنایه میزنند ، برای انجام کاری منت می گذارند، اشخاصی که همه کارهایشان را انجام می دهند و ما اولویت آخرشان هستیم . باید التماس کنیم تا کاری انجام دهند یا از آنها گدایی محبت کنیم حامی نیستند. منظور  از حمایت کننده افرادی هستند که بتوانند خود را جای ما بگذارند

مراقبین اضافه کرند: افرادی که موجب درد سر هستند، بدون اینکه تخصصی داشته باشند دستورات پزشکی می دهند، مسوولیت  به عهده نمی گیرند ولی برای ما تعیین تکلیف می کنند نیز نمی توانند حامی باشند. مراقبین کسی را میخواهند که بدون قضاوت شدن کمک کنند حتی در حد شنیدن درد دلها.

مراقبین پرسیدند با توجه به شرایطی که تشریح شد راه حل چیست؟

 کارشناس برنامه، نوشتن نامه به والدین را علاوه بر کسب حمایت از اطرافیان بیان کردند.

در این نامه میتوانید همه ی احساساتی که دارید و نگفته باقی مانده را بدون سانسور ابراز کنید.

بهتر هست تا والدین زنده هستند از نظر هیجانی آرام شویم. این احساسات و خاطرات و تصویرهایی که ما در کودکی داریم را باید بتوانیم بدون احساس گناه یا شرمندگی حداقل در یک نامه بازگو کنیم

این کار باعث میشود که با ترس هایمان روبه رو شویم

زیرا اولین کاری که میتوانیم انجام دهیم این است  که صادقانه با خود و احساسات و افکارمان روبه رو شویم تا بتوانیم به موضاعات دیگر بپردازیم. چون بیاری از حرف ها را نمی شود رو در رو گفت

در ادامه قرار شد مراقبین به هنگام نوشتن نامه موارد زیر را در نظر بگیرند:

عمق احساسات مثبت و منفی را روی کاغذ بیاورند.

راحت و بدون سانسور بنویسند. (فکر کنند که قرار نیست کسی آن را بخواند.)

توی ذهن داشته باشند که انگار می خواهند به صمیمی ترین دوست خود نامه بنویسند، ولی آن دوست سالمند است.

احساسات واقعی خود را بنویسند.

ماسک ملاحظات اجتماعی رو بردارند.

فعلا نیازی نیست نامه را به سالمند بدهند، پیش خود نگه دارند و در صورت تمایل  در تالار سخن مهرپیشگان . سوال سوم، بنویسند.

جمع بندی:

فرق گذاشتن والدین بین فرزندان و نوه ها باعث ایجاد احساسات منفی می شود که روابط ما با دیگران  را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از راه های مقابله با آن ، پیدا کردن شبکه های حمایتی است که انواعی دارد مثل حمایت عاطفی و اطلاعاتی. مهم ترین مساله این ست که ما باید با خود رو راست باشیم تا بتوانیم بدون آسیب این موقعیت ها را پشت سر بگذاریم یکی از این روش ها نوشتن نامه است.